ŁOJEWO

Kod pocztowy: 88-101
Liczba ludności: 411 (stan na 30.06.2023); 481 w 2013 r.
Sołectwo: Łojewo
Sołtys: Renata Szczygieł (od 2016, wcześniej Małgorzata Lewandowska)
tel.: 798 687 108

Przedstawiciel w Radzie Gminy: Krzysztof Kołtuński

części wsi: Baraka, Pachciarnia, Piaśnica, Szarlejskie Huby, Tryfta, Żydówka
obiekty fizjograficzne: Bachorza, Górka, Ku Górze, Ku Witowom, Na Kanale, Noteć, Szaniec, Szarlejki, Szarlejskie Jezioro, Torfowiska

We wsi:
- świetlica wiejska, opiekun Joanna Wesołowska
- Przystanek Łojewo (teren rekreacyjny, m.in. kawiarenka, wypożyczalnia sprzętu pływającego)
- Inkubator Przetwórstwa Lokalnego
- Centrum Integracji Społecznej (z Salą Biesiadną)
- Centrum Dziedzictwa Kujaw Zachodnich (wchodzące w skład Przystanku Łojewo)

Pierwsze wzmianki w 1193 i 1215 r., dokumentujące początek kilkuwiekowej przynależności tej wsi w parafii Góra do klasztoru norbertanek w Strzelnie. Po I rozbiorze Polski Łojewo stało się pruską wsią rządową. W 1846 r. miało 24 domy i 220 mieszkańców. W końcu XIX w. ze wsi rządowej, gdzie znajdowało się 20 domów z 217 mieszkańcami, wyodrębniono część prywatną, o areale 2192 mórg, z dwoma folwarkami: w Łojewie i w Wydrzychowie lub Królewskim Ostrowie. Łącznie w obu folwarkach było 9 domów i 152 mieszkańców. W 1921 r. gmina rządowa Łojewo liczyła 22 domy i 318 mieszkańców, a dwufolwarczny obszar dworski Łojewo – 8 domów i 178 mieszkańców. Nie istnieją dziś oznaczone na mapie z 1933/34 r., wiatrak i most komunikujący majątek z łąkami położonymi po drugiej stronie jeziora Małe Gopło (Jezioro Szarlejskie). Miejsce urodzenia Stanisława Przybyszewskiego.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków:
1) Założenie dworsko-parkowe:
a) dwór murowany z lat 1880–1912, częściowo rozbudowany w latach 70. XX w. (włąsność prywatna),
Dwór na skarpie opadającej ku brzegom jeziora Małe Gopła. Dwór neoklasycystyczny, piętrowy, nakryty dachem czterospadowym. Elewacje rozczłonkowane pilastrami w tak zwanym wielkim porządku, zwieńczone bogato profilowanym gzymsem podokapowym. Fasada zaakcentowana ryzalitem środkowym, zwieńczonym trójkątnym, szczytem i poprzedzonym portykiem ujętym parą doryckich kolumn, dźwigających płytę tarasu. Zabudowania gospodarcze, w tym rządcówka i gołębnik, z przełomu XIX i XX w.
b) park krajobrazowy z początku XX w. założony na zboczu skarpy opadającej ku wschodnim brzegom Małego Gopła,
Powstał na bazie istniejącego już, starszego drzewostanu. W parku najczęściej spotkamy rosnące tu dęby szypułkowe, lipy drobnolistne, kasztanowce białe i klony pospolite.

Obiekty o wartości historyczno-kulturowej w ewidencji zabytków:
1) Zespół pałacowy:
a) oficyna dworska, dom nr 35, murowany z 1901 r. (dawne biuro księgowego),
b) dom nr 34, murowany z około połowy XIX w. (dawna rządcówka),
c) gołębnik murowany z 1901 r.,
d) brama i ogrodzenie, murowane z XIX/XX w.;
2) Zabudowa mieszkaniowa:
a) dom nr 17, murowany z 2. połowy XIX w.,
b) dom nr 20, murowany z końca XIX w. i budynek gospodarczy z cegły,
c) dom nr 25, drewniany z początku XX w. – dom murowany z 2. połowy XIX w.

Inne obiekty i miejsca:
- pomnik przyrody: topola biała czterowierzchołkowa; również kapliczka
- kapliczka maryjna
- rzeźba Chrystusa na cokole